z pierwszego na drugi
  • Historii pisowni nie z formacjami typu imiesłowowego
    9.01.2018
    9.01.2018
    Szanowna Poradnio!
    Chciałbym zapytać czy wyraz nie ściganych piszemy razem czy oddzielnie w następującym zdaniu?

    Art. 44. Bieg przedawnienia w stosunku do przestępstw, nie ściganych z przyczyn politycznych, popełnionych przez funkcjonariuszy publicznych lub na ich zlecenie, ulega zawieszeniu do czasu ustania tych przyczyn.

    Wydaję mi się, że jest to liczba mnoga imiesłowu przymiotnikowego, więc jego pisownią powinna być forma nieściganych, tak jak nieścigany.
    Powyższy tekst pochodzi z Konstytucji RP. Została ona wprawdzie uchwalona dnia 2 kwietnia 1997 roku, a pierwsza uchwała Rady Języka Polskiego tycząca się właśnie imiesłowów weszła w życie 9 grudnia tego samego roku, jednak powyższa zasada pisowni istniała już wcześniej. Użycie pisowni rozdzielnej w przypadku tego słowa jest obecne w źródłach, jednak datowane są one na XIX w. bądź wczesne lata XX wieku. Ze względu na datę powstania przedmiotowego zdania oraz na jego treść trudno jest się doszukać w powyższym tekście sensu użycia pisowni rozdzielnej, czy „świadomej” intencji jej użycia, o której wspomina Rada.
    Również na stronie PWN jest zasada nr [168] 45.3., oparta o powyższą uchwałę, która określa, że przed wejściem w życie tej uchwały, regułą było pisać imiesłowy przymiotnikowe łącznie. W obu przypadkach, użycie pisowni rozdzielnej w przedmiotowym zdaniu wydaje się nieuzasadnione.
    Z pozdrowieniami i życzeniami pomyślnego Nowego Roku,
    Łukasz Pawlikowski
  • konstrukcje z liczebnikami
    11.02.2006
    11.02.2006
    Które ze sformułowań jest prawidłowe i dlaczego: „Pierwsze | pierwszych pięć osób, które zadzwoni | zadzwonią, otrzyma | otrzymają nagrodę”?
    Dziękuję za pomoc,
    Maja Adena
  • Na prawo most, na lewo most…
    16.11.2014
    16.11.2014
    Witam Panów Profesorów i Panie Profesor!
    Jak sie mówi poprawnie po polsku: na prawo, na lewo czy w prawo, w lewo? W podręcznikach języka polskiego napisanych dla Węgrów raz występuje na, a następnie w. Może jest poprawnie i tak, i tak? Czy jest różnica w znaczeniu użycia jednej czy drugiej formy?
    Bardzo dziękuję za odpowiedź! Serdeczne pozdrowienia z Debrecen!
    Á.P. Éva
  • Nazwy ulic wraz z numeracją budynku i lokalu
    6.10.2016
    6.10.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku z tą poradą. Skoro m. odczytujemy jako numer mieszkania, to czy nie powinniśmy właśnie stawiać przed tym skrótem przecinka na mocy reguły [383] WSO? Wydaje mi się, że w sformułowaniu ul. Kwiatowa 20(,) m. 15 mamy do czynienia z dwoma okolicznikami, z których drugi jest określeniem pierwszego.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik

  • O zapisywaniu nazw z członami papryka, pieprz, sos, zupa, koktajl
    12.07.2019
    12.07.2019
    Dzień dobry
    Uprzejmie proszę o pomoc w rozwiązaniu poniższego językowego dylematu.
    Czy to nazwy własne: papryka Scotch Bonnet, papryczka habanero (Capsicum chinense), pieprz cayenne, papryka jalapeño (Capsicum annuum), chili Bhut Jolokia, papryka pepperoni, sos Worcestershire, sos Tabasco, wieprzowina jerk, zupa callaloo, dwie Cuba Libre (drinki), trzy Bloody Mary (drink), osiem Cancanchar (drink), pięć Barbadosów Sunrise, dwa koktajle Mołotowa (butelka zapalająca), dwa koktajle Mołotowa (drink)?
  • pokoje z łazienką czy z łazienkami?
    27.05.2003
    27.05.2003
    1 – Hotel oferuje pokoje z łazienkami, klimatyzacją i minibarkami.
    2 – Hotel oferuje pokoje z łazienką, klimatyzacją i minibarkiem.
    Które z powyższych zdań jest właściwsze?
  • w czy na?

    15.11.2010
    15.11.2010

    Witam serdecznie!

    Od pewnego czasu nurtuje mnie problem związany z zastosowaniem przyimków na oraz w. Często widzę przykłady zamiennego ich stosowania np. w/na sali, we/na dworze (mając na myśli posiadłość), w/na zakładzie. Intuicyjnie czuję, kiedy według mnie jest to dopuszczalne, nie potrafię jednak przypisać tego żadnej regule.

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie,

    M.

  • Wracałam dzisiaj z hipermarketu obładowana zakupami spożywczymi
    29.12.2015
    29.12.2015
    Moje pytanie odnosi się do tego o to zdania:
    Wracałam dzisiaj z hipermarketu obładowana zakupami spożywczymi .
    Mianowicie, czy między hipermarketu a obładowana powinien znajdować się przecinek?
  • „Ze zmianami” czy „z późniejszymi zmianami”?
    24.11.2005
    24.11.2005
    W pismach urzędowych, powołując przepis prawny, wskazuje się miejsce jego publikacji. Dyskusja w gronie przyjaciół skupiła się wokół tematu wskazywania w pismach urzędowych miejsc publikacji ustaw i rozporządzeń. Stąd pytanie, która forma zapisu jest właściwa: „Dz.U. nr xx poz. xx z póżniejszymi zmianami” czy „Dz.U. nr xx poz. xx ze zmianami”?
    Pozdrawiam,
    Barbara Biegańska
  • żadne z nas

    17.02.2024
    17.02.2024

    Jestem w grupie, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Chyba nie mogę powiedzieć: „żaden z nas”, bo kobiety się obrażą. Nie mogę też powiedzieć: „żadna z nas”, bo mężczyźni się obrażą. Jak to powiedzieć?

    Ktoś mi podsunął, że „żadne z nas”.

    Ale żadne jest przecież w rodzaju nijakim, czy na pewno w polskim mieszana grupa przechodzi w rodzaj nijaki? Mógłbym powiedzieć: „żadne z dzieci”, ale to dlatego, że "dziecko" jest rodzaju nijakiego, tymczasem przy „żadne z nas” chyba ani kobieta, ani mężczyzna nie utożsamiliby się z rodzajem nijakim.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego